بررسی و تحلیل گفتمان امارت‌محور در ظفرنامة شرف‌الدین علی یزدی

دوران تیموری زمانۀ تقابل گفتمان دو نهاد امارت و وزارت است. این دو نهاد و دیدگاه‌های وابسته به آن‌ها، رویکرد وزارت‌محور به نمایندگی از وزرا و طرف‌داران آن‌ها و رویکرد امارت‌محور با محوریت امرا و حامیان‌شان، هدایت‌گر جریان‌های سیاسی و اجتماعی عصر تیموری بوده‌اند. در این میان نقش مؤلفان دوران تیموری در توصیف، تفسیر، و تبیین دو گفتمان مذکور حائز اهمیت است. از جملة این افراد، در جبهۀ گفتمان امارت‌محور، می‌توان به مولانا شرف‌الدین علی یزدی اشاره کرد. با بررسی‌های انجام‌شده در خصوص اثر وی، ظفرنامه، و با استفاده از ابزار زبان‌شناختی نورمن فرکلاف در سطح توصیف، می‌توان خط‌مشی یزدی در مورد گفتمان امارت‌محور را دریافت. در ظفرنامه شاخص‌های گفتمان امارت‌محور نظیر نظامی‌گری و توجه به قوم ترک مورد تأیید قرار گرفته و در مقابل گفتمان وزارت‌محور با شاخص وزارت و ایرانی‌گری به حاشیه رانده شده است. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، در سطح تبیین، علت حمایت شرف‌الدین از گفتمان امارت‌محور را می‌بایست شرایط سیاسی عصر تیمور دانست. از جملة این عوامل می‌توان به حضور شخص تیمور، در قالب فردی امیر، در حوادث سیاسی و توجه وی به عرصة نظامی‌گری اشاره کرد که زمینه‌ساز تقویت گفتمان امارت‌محور در برابر گفتمان وزارت‌محور گردید.